काठमाडौं—सरकारले देशभरिका एम्बुलेन्सलाई एउटै ट्रयाकमा ल्याउन सुरु गरेको जिपिएस प्रणालीमा दर्ता हुने एम्बुलेन्स संख्या ६ सय ५५ पुगेको छ । ती ६ सय ५५ एम्बुलेन्सलाई नेपाल सरकारको सिष्टममा ल्याउने काम अन्तिम चरणमा पुगेको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय आपत्तकालीन कार्यसंचालन (एचईओसी)का प्रमुख डा. समिरकुमार अधिकारीले जानकारी दिए ।
नेपालमा हालसम्म २ हजार ३ सय ४२ एम्बुलेन्स दर्ता भएका छन् । जसमध्ये प्रदेश १ मा रहेका ५ सय ४७ मध्ये १६ वटा, बागमती प्रदेशका ६ सय ३३ मध्ये ३ सय ४७, गण्डकी प्रदेशका २ सय ५६ मध्ये १ सय २२ र लुम्बिनीका ३ सय ४८ मध्ये ७० एम्बुलेन्स जिपिएस प्रणालीमा आवद्ध भएका छन् । यसैगरी, कर्णाली प्रदेशका २ सय २० मध्ये ४२, सुदूरपश्चिमका १ सय ५२ मध्ये ५८ वटा एम्बुलेन्समा जिपिएस जडान भएको छ ।
मधेश प्रदेशमा रहेका २ सय ८६ मध्ये कुनै पनि एम्बुलेसन्स जिपिएस प्रणालीमा आवद्ध भएका छैनन् । सरकारले संविधानमा उल्लेख भएको आपत्तकालीन स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्ने राज्यको दायित्व पूरा गर्नका लागि स्वास्थ्य सेवा ऐन र नियमावलीमा रहेर आकस्मिक स्वास्थ्य सेवा तथा एम्बुलेन्स संचालन निर्देशिका तयार पारेको थियो ।
सोही निर्देशिकाअनुसार देशभरका एम्बुलेन्सहरुलाई एउटै ट्रयाकबाट संचालन गर्न जिपिएस प्रणालीमा ल्याउने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको हो । ‘हामी सबै एम्बुलेन्सलाई जिपिएस प्रणालीमा ल्याउने कार्यको अन्तिम चरणमा पुगेका छौं,’ डा. अधिकारीले भने, ‘मधेश प्रदेश र धेरै एम्बुलेन्स भएका बागमती प्रदेशका सबै एम्बुलेन्सलाई यो प्रणालीमा ल्याउन अलि समय लागेको छ ।’
यो प्रणाली जडान गरिएको एम्बुलेन्स कुन अवस्थामा र कहाँ छ भन्ने जानकारी सहजै प्राप्त हुने डा. अधिकारीले जानकारी दिए । ‘यो प्रणालीमा कुनै बिरामीलाई एम्बुलेन्स चाहिएमा १०२ मा फोन गरेपछि नजिकै रहेको एम्बुलेन्स सो बिरामी कहाँ हुन्छ,’ उनले भने, ‘अब एम्बुलेन्स खाली छैन भनेर झुक्काउन नसकिने भएको छ ।’
केन्द्रकाअनुसार हाल देशभरमा हाल ‘क’ वर्गका ३२, ‘ख’ वर्गका १ सय ६१ र ‘ग’ वर्गका २ हजार १ सय ४९ एम्बुलेन्सहरु रहेका छन् । जिपिएस जडान गरेका एम्बुलेन्सहरुमा १ सय ८९ मा ग्लोबल फण्ड र बाँकीमा प्रदेश सरकारहरुले आफै जिपिएस जडान गरेका हुन् ।
