काठमाडौं—स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता प्रा.डा. जागेश्वर गौतमले कोभिड—१९ को उपचारमा संलग्न नभएका स्वास्थ्यकर्मीले जोखिम भत्ता नपाउने स्पष्ट पारेका छन् । हेल्थ आवाजसँगको अन्तर्वार्ताको क्रममा डा. गौतमले कोभिड—१९ का बिरामीको उपचार गर्ने भनेर तोकिएका अस्पतालका स्वास्थ्यकर्मीले मात्र भत्ता पाउने उल्लेख भएको बताए ।
‘नन कोभिड अस्पतालले जोखिम भत्ता पाउँदैनन्,’ हेल्थ आवाजसँग भने, ‘कोभिडका प्यासेन्ट नभएका अस्पतालले पाउँदैन् । यदि कोभिड बिरामी अस्पताल आएर भर्ना भएमा जति दिन बस्छन् त्यति दिन गनेर खटिएका स्वास्थ्यकर्मीले जोखिम भत्ता पाउँछन् ।’
उनले काठमाडौं उपत्यकामा केही दिन यता कोभिड संक्रमितसँग सम्पर्क नभएका र कतै पनि बाहिर नगएकामा पनि संक्रमण देखिएको बताए । स्वास्थ्य मन्त्रालयले अहिले पनि निश्चित भुण्डमा झुण्डमा कोरोना देखिएको हुँदा समुदायमा फैलिसकेको भनेर निक्र्यौल नगरेको बताए ।
‘धेरै जिल्लामा स्पोरडिक केस र काठमाडौलगायत केही तराईका जिल्लामा झुण्ड झुण्डमा छ,’ उनले भने, ‘अहिले पनि स्थिती बिग्रीहालेको छैन । बाहिरका मानिससँग आवतजावत रोक गर्ने हो भने रोक्न सकिने अवस्था छ ।’
नेपालमा कोरोनाको अबको अवस्था के होला भन्ने प्रश्नमा उनले अबको दुई सातामा मात्र भन्न सक्ने अवस्था हुने जवाफ दिए । काठमाडौंमा बेला—बेलामा भइरहेका अवाञ्छित धर्ना जुलुस, कोठे बैठक र भारतबाट आउने मानिसका कारण संक्रमण बढाएको भन्दै यस्ता घटना नरोकिए भयावह अवस्था आउने उनको बुझाइ छ ।
‘काठमाडौमा सभा जुलुस बढे, त्यसले संक्रमण बढायो,’ उनले भने, ‘दोस्रो भारतमा केस बढेको बेला ट्रान्सपोर्टेसन खुकुलो भयो । बोर्डर कन्ट्रोल भएन । यहाँ आएकाहरु पनि क्वारेन्टाइनमा बसेनन् ।’ काठमाडौंका स्थानीय तहको तयारी कमजोर रहेको उनको बुझाइ छ ।’
काठमाडौंका मान्छेले कोरोनालाई पत्याएनन्
प्रा.डा. गौतमले काठमाडौंलगायतका बुद्धिजीवी भनिएका र युवापुस्ताले कोरोना महामारीको गम्भीरतालाई नबुझेको गुनासो गरेका छन् । ‘मान्छेले कोरोनालाई पत्याएकै छैनन्, यो रोग नै हैन डब्लुएचओले ल्याएको हल्ला भनेर रमाइरहेका छन्,’ उनले गुनासो पोखे, ‘यत्रो मानिस मरेका छन्, अन्य रोग भएका मानिसलाई बचाउन ज्यादै कठिन परेको छ । तर, हाँसी मजाक बनाइरहेका छन् ।’
सरकारले कोरोनाको गम्भीरताको विषयमा बुझाउन नसकेको हो त भन्ने प्रश्नमा डा. गौतम भन्छन्, ‘केही मानिसलाई अझै थाहा छैन । तर, धेरै मानिसलाई थाहा भएर पनि बानी परिर्वतन गर्न गाह्रो परिरहेको छ ।’
कोभिड—१९ लाई उपचार गर्ने औषधि नभएका कारण स्वास्थ्य सुरक्षाका नियम पालना गरेर रोक्नु नै सही उपाय भएको उनको बुझाइ छ । जनचेतना फैलाउन स्वास्थ्य मन्त्रालयले भनेर मात्र मान्छेले नसुनिरहेको गुनासो गर्दै उनले राजनीतिक दललगायत अन्य क्षेत्र पनि लाग्नुपर्ने बताए ।
निजी अस्पताले हिजो छोइछिटो गरे आज बिरामी मागिरहेका छन्
कोभिड—१९ सुरु भएपछि गरिएको लकडाउनले पूर्व तयारी गर्नेदेखि अस्पताल र स्वास्थ्यकर्मीलाई मनोबल उच्च पार्न सहयोगी भएको डा. गौतमको बुझाइ छ । ‘सुरुका दिनमा ज्वरो आएका बिरामी अस्पताल जादा गेटैबाट सरकारी अस्पताल पठाउने निजी अस्पताल आज हामी पनि उपचार गर्छौ, बिरामी चाहियो भन्न थालेका छन्,’ उनी भन्छन् ‘त्यो भनेको भौतिक र मानसिक रुपमा तयार भएका हुन् ।’
डा. गौतम आउँदो डेढदेखि दुई वर्ष कोभिड बाहिर गएर काम गर्ने सम्भावना नभएको बताउँछन् । त्यसैले अब कोभिड नन् कोभिड भनेर छोइछिटो अन्त्य गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।
सरकारले कोभिड—१९ का सबै बिरामीको तोकिएका अस्पतालमा निःशुल्क उपचार गर्ने तर कोही पैसा तिरेर निजीमा उपचार गर्छु भन्छ भने त्यसलाई रोक्न नहुने उनको धारणा छ । केही बाध्यतामा परेर महंगो निजीमा फसेका छन् भने सम्पर्क गरेमा सरकारी अस्पतालमा सारिने उनी बताउँछन् । ‘पैसा खर्च गर्छु भनेर निजीमा जानेलाई त सरकारले रोक्न भएन्,’ उनी भन्छन्, ‘तर बाध्यतामा परेका कोही हुनुहुन्छ भने सम्पर्क गर्नुभयो भने हामी सरकारी अस्पतालमा सार्छौ । अहिले हामीसँग जति पनि वेड खाली छन् ।’
प्रा.डा. गौतमसँगको पूर्ण कुराकानी भिडियोमा हेर्नुहोस्
