काठमाडौं—राष्ट्रिय एड्स तथा यौन रोग नियन्त्रण केन्द्रका निर्देशक डा. सर्वेश शर्माले सन् २०३० मा एचआईभी एड्स निर्मुल गर्ने लक्ष्य प्राप्त गर्नका लागि परीक्षण उपचार र निदान आवश्यक रहेको बताएका छन् । आइतबार ३८ औं विश्व एड्स दिवसको पूर्वसन्ध्यामा काठमाडौंमा आयोजित पत्रकार अन्तक्रियामा बोल्दैं उनले सो कुरा बताएका हुन् ।
डा. शर्माले सन् २०३० सम्म नेपालबाट एचआईभी एड्स इलिमिनेट गर्ने उद्देश्यका साथ काम गरिरहेको बताउँदैं नयाँ संक्रमण रोकथाम गर्ने गोल रहेको बताए । ‘सन् २०३० सम्म नेपालमा एड्स इपिडेमिकलाई अन्त्य गर्ने योजनाका साथ काम गरिरहेका छौं,’ उनले भने, ‘त्यसका लागि समावेशी, समतामूलक तथा पहुँचयोग्य सेवाहरु सुनिश्चित गर्दै एचआईभी उपचारमा निरन्तरता कायम गर्नुपर्छ ।’ नयाँ संक्रमण रोकथाम गर्ने, संक्रमित व्यक्तिहरुको स्वास्थ्य परिणामहरुमा सुधार ल्याउने, संक्रमित तथा मुख्य समूहहरुमा एचआईभी सम्बन्धी असमानताहरुमा कमी ल्याउने काम भइरहेको उनले जानकारी दिए ।
‘अहिले सरकारले निःशुल्क परीक्षण गर्छ । टेष्ट पश्चात निःशुल्क औषधी, भाइरोलोड परीक्षणसँगै जीविकोपार्जनका कामहरुलाई पनि सँगसँगै अगाडि लैजानुपर्छ,’ उनले भने, ‘समाजमा एचआईभीए एड्सका बिरामीहरुमाथि रहेको असमानता र विभेद हटाउँदैं लैजानुपर्छ ।’
पछिल्लो समय युएसएडलगायतका केही विदेशी दातृ निकायको बजेट कटौती कारण त्यसको असर एड्स निवारणमा परेको भएपनि जर्मनीलगायतका युरोपेली देशहरु र जापानलगायतका देशहरुबाट त्यो पूर्ति गर्नुपर्ने उनले बताए ।
अहिले केन्द्रले एचआईभी रणनीतिक योजना २०२१—२०२६ मा काम गरिरहेको उल्लेख गर्दै उनले २०२६—२०३१ रणनीति बनाउनुपर्ने बताए । त्यसका लागि गुणस्तरीय तथ्यांक र निगरानीलगायतका कामहरु जरुरी रहेको डा. शर्माको भनाइ थियो ।
हाल नेपालमा २७०५४ जना एचआईभी एड्सका बिरामीहरु उपचारमा छन् । सरकारले एचआईभी रणनीतिक योजना २०२१—२०२६ अन्तर्गत कुल अनुमानित एचआईभी संक्रमितमध्ये ९५ प्रतिशतको पहिचान गर्ने, संक्रमितमध्ये ९५ प्रतिशतका उपचार गर्ने र उपचारमा रहेकामध्ये ९५ प्रतिशतमा भाइरल लोड सप्रेसन गर्ने टार्गेट बनाएर काम गरिरहेको छ । जसमध्ये पहिलो दुई टार्गेट नजिक पुगेपनि तेस्रो टार्गेटमा पुग्न नसकिएको डा. शर्माले जानकारी दिए ।
अहिले सेती प्रादेशिक अस्पताल र राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा एचआईभी एड्सको भाइरल लोड परीक्षण भइरहेको बताउँदैं उनले सात वटै प्रदेशबाट यो परीक्षण गर्न सकिएमा तेस्रो गोल हासिल गर्न र एचआईभी एड्स निवारणमा सहजता हुने धारणा व्यक्त गरे ।
