एम्बर स्टान्ली २३ वर्षको उमेरमा आफ्नै साथीकी प्रेमीकाबाट बलत्कृत भइन् । एक समारोहका क्रममा रमाइलो गरेपछि एउटै रुममा सुतेकी उनी बिहान आफूसँग साथीको प्रेमीकालाई सँगै पाउँदा उनी छाँगाबाट खसेजस्तै भइन् । त्यो कोठामा उनीसँगै अन्य साना बच्चाहरु पनि सुतेको हुनाले उनले चिच्याउने आँट गरिनन् ।
त्यो दिनको घटनाको बारेमा उनले अर्को दिन आफ्ना साथीलाई बताएपछि उनले प्रहरीलाई रिपार्ट दिन पुगिन् । प्रहरीले पनि उनको पीडा बुझेन । उल्टै प्रहरीले असहज ढंगबाट प्रश्न सोधिएको र उनले बताएको घटनाको विवरणलाई झुटो आरोप लगाइयो ।
स्टान्ली भन्छिन्, ‘प्रहरीले मैले झुठ बोलेको र झुट बोलेको हो भन्ने प्रमाण समेत कट्टा गर्न सक्ने प्रहरीले बताएका थिए,’ उनी थप्छिन्, ‘मलाई बलत्कार गर्ने ती बलात्कारी राष्ट्रका हिरो मानिने सेनाजस्तो पदमा कार्यरत थिए । जसकारण पनि ती व्यक्ति विरुद्ध प्रहरीले कहिल्यै एक्सन लिएन र मैले कहिल्यै न्याय पाइनँ ।’
उक्त घटनाले विक्षिप्त बनेकी स्टान्ली त्यसपछि एन्जाइटीको सिकार बनिन् । उनी १३ वर्षयता उनी थेरापी गर्दै आएकी छिन् । त्यही एन्जाइटीका कारण उनी अहिलेसम्म अल्कोहल सेवन गर्ने व्यक्तिहरुका बीच रहन रुचाउँदिनन् भने राती एक्लै किनमेलका लागि बाहिर निस्कन समेत डराउँछिन् । अहिले उनकी एउटी छोरी छन् । त्यसैले उनी अपरिचित व्यक्ति देख्ना साथ चनाखो रहन्छिन् ।
कोही नौलो मान्छे देख्ने बित्तिकै स्टान्ली त्यो रात सम्झन्छिन् । जसले उनलाई बारम्बार झसंग बनाउँछ । यसरी यौन दुव्र्यवहारमा परेर तितो अनुभव संगालेका थुपैै्र स्ट्यान्लीहरु छन् ।
यौन दुर्व्यवहारले देखिने स्वास्थ्य समस्या
आफ्नो वार्षिक बैठकको अवसर पारेर ‘द नर्थ अमेरिकन मेनोपज सोसाइटी(न्याम्स)’ ले गरेको एक अध्ययनले यौन दूव्र्यवहारको घटनामा परेकाहरुमा उच्च रक्तचाप र ट्राइग्लीस्राइड्सका साथै निन्द्रा नलाग्नेजस्ता समस्या देखिने उल्लेख गरिएको छ ।
अध्ययनका अनुसार, यौन दूव्र्यवहारमा परेका अधिकांश व्यक्तिमा विशेषगरी डिप्रेशनका लक्षण अनुरुप एन्जाइटी, निन्द्रासम्बन्धि समस्या र अन्य क्लिनिकल समस्याहरु देखिन्छन् । अर्काे शब्दमा भन्नुपर्दा, यौन उत्पीडनमा परेका व्यक्तिमा दिर्घकालीन स्वास्थ्य समस्याहरु देखिन्छन् । यसले उनीहरुमा मानसिक स्थितिमा पनि उत्तिकै आघात पु¥याएको हुन्छ । जसकारण उनीहरु चिकित्सकको जान समेत डराउँछन् ।
सर्वेक्षणमा सहभागी ३ सय सहभागीमध्ये १९ प्रतिशतले आफू कार्यरत क्षेत्रमा दुर्व्यवहारमा परेको, २२ जनाले अन्य स्थानमा नै यसबाट सिकार भएको र १० प्रतिशतले भने यी दूवैको भागेदार भएको बताएका थिए ।
सन् २०१८ को राष्ट्रिय तथा ‘स्टप स्ट्रिट ह्यारेस्मेन्टको तथ्यांकले देखाए अनुसार, ८१ प्रतिशत महिलाले आफ्नो जीवनकालमा यौन दूव्यर्वहारका घटनाहरु भोग्छन् । जसबाट उनीहरु दिर्घकालीन स्वास्थ्य समस्याको सिकार हुन पुग्छन् ।
यस सम्बन्धमा के भन्छन् त विज्ञहरु ?
यस विषयमा बोल्दै अनुसन्धानकर्ता, कुशल लेखक, सामाजिक अभियन्ता र मनोविद्समेत रहेकी लिसा फन्टेज यस्ता गतिविधिले कुनैपनि व्यक्तिलाई लामो समयसम्म आघात पु¥याउने बताउँछिन् ।
‘आपत्कालीन समयसँग जुध्नका लागि शरीरले एक प्रकारको हर्माेनको उत्पादन गर्छ,’ उनी भन्छिन्, ‘यौन दुव्र्यहार र उत्पीडनमा परेका अधिकांश व्यक्तिको शरीरमा लामो समयसम्म यो हर्माेन सकृय भैरहन्छ । जसले फेरि त्यस्तै घटना दाहोरिने हो कि भन्ने भयका कारण आत्तिने, डराउने र हडबडिने जस्ता समस्याहरु देखिन्छन् ।’
एक पटक मात्र यौन दूव्र्यवहारमा परेका व्यक्तिमा पनि यस्ता लक्षण देखिने पीएचडी होल्डर तथा मनोविद् एलेन ड्युकअर्म बताउँछिन् । ‘यस्ता घटनाका सिकार भएका व्यक्तिहरु बारम्बार त्यही घटना सम्झिने र त्यसै बारे कुरा गरिरहन्छन्,’ उनी भन्छिन्, ‘बच्चा जन्माइसकेपछि पनि त्यस्ता व्यक्ति सिनेमा वा टीभीमा बलात्कारको घटना देखाउँदा एकदमै क्रसित एवम् आक्रोशित हुन्छन् ।’
हेल्थलाइनबाट साभार
