जुम्ला—कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान शिक्षण अस्पताल जुम्लाका अस्पताल निर्देशक डा. पुजन रोकायाले असुरक्षित गर्भपतनले मातृ सुरक्षा जोखिममा परेको बताएका छन् । उनले प्रतिष्ठानमा मातृ तथा नवजात शिशु कार्यक्रम निःशुल्क सेवा हुँदा पनि स्वास्थ्य संस्था बाहिर असुरक्षित गर्भपतन गर्नेको संख्या धेरै भएकोले जोखिम बढेको बताए ।
डा. रोकायाकाअनुसार यसले महिलाको स्वास्थ्य समस्यालाई जटिल बनाएको छ । असुरक्षित गर्भपतनको समस्या बढ्दो छ ।
गर्भवती महिलाको मञ्जुरीमा १२ हप्तासम्मको गर्भ पतन गर्ने कानुनी ब्यवस्था छ । तर, गर्भपतन गर्नका लागि ब्यक्ति र संस्था दुवै सूचीकृत भएको हुनुपर्छ । जुम्लामा मेडिकलबाट गर्भपतनको औषधी सेवन गरी रक्तश्राव भएका महिलाहरु उपचारको लागि प्रतिष्ठानमा पुग्ने गरेको डा. रोकायाले जानकारी दिए ।
जिल्ला सरकारी वकिल रेनुका राईकाअनुसार हाडनाता र जबरजस्ती करणीबाट गर्भपतन गराउन पाउने कानुनी मान्यता छ । उनले भनिन्, ‘सबैभन्दा समस्या सचेतनाको अभाव हो । बालिकामाथि दिनप्रति हिंसा बढी रहेका छन् । बालविवाह अझै बढ्दो क्रममा छ । यहाँका अभिभावकले छोरीलाई पनि छोरा सम्मान सोच्न जरुरी छ । नेपाल जस्तो देशमा विशेष गरी छोरा पाउने नाममा पनि धेरैले गर्भपतन गरेको पाइन्छ ।’
त्यस्तै जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख गौरीनन्दा अचार्यले मेडिकलबाट वितरण गरिने गर्भपतनको औषधी रोक्नुपर्ने बताए । उनले भने, ‘अशिक्षा तथा गर्भ निरोधक चक्कीको प्रयोग बारे जानकारी नहुँदा पनि गर्भपतन गर्ने क्रम बढ्दो हो ।’
प्रतिष्ठानको तथ्यांकअनुसार आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा गर्भपतन ४ सय ९५ वटा रहेका छन् । जसमध्ये असुरक्षित गर्भपतन १ सय १३ जनाले गरेका छन् । तीन जनालाई आईसीयुमा राखेर उपचार गरिएको हो । यस्तै, २०८०/८१ मा १ सय ५३ मा गर्भपतन संख्या रहेको छ । जसमध्ये ४९ जनाले असुरक्षित गर्भपतन गरेको तथ्यांक रहेको छ । जसमा ५ जनालाई आईसीयुमा राखेर उचार गरिएको हो ।
