फोर्ब्सले पहिलोपटक विश्वका अर्बपतिहरुको नाम सूचीबद्व गर्दा त्यस समयमा सबैभन्दा भाग्यशाली स्वीजरल्यान्डका हफम्यान परिवार तथा कयौँ टाइकुनजस्ता जापानी औषधी कम्पनी युरोपियनको स्वामित्वमा थिए । तर, आजको दिनमा भने यसको स्वरुप फेरिएको छ ।
हेल्थकेयर मध्य साम्राज्य फैलिरहेको छ। कन्सल्टिंग फर्म म्याकिन्सकाअनुसार चीनको स्वास्थ्य सेवामा लगानी मात्रै यस वर्ष १ ट्रिलियन अमेरिकी डलरसम्म पुग्ने अनुमान छ । जुन २०११ मा ३ सय ७५ बिलियन डलर थियो । बजारमा तीव्र रुपबाट हुने वृद्धिले स्वास्थ्य उद्ममीलाई अर्बपतिमा बदल्न मद्दत गरेको देखिन्छ ।
यसवर्ष स्वास्थ्य सेवाको मामिलामा सबैभन्दा बढी धनी व्यक्ति बने झोंग हुइजुआन बनिन् । उनी चीनको हनसोह फर्मा कम्पनीको फाउन्डर र अध्यक्ष हुन् । उनको २०१९ मा हङकङको स्टक एक्सचेन्जरमा सार्वजनिक भयो । उनले दोस्रो धनी हेल्थकेयर अर्बपति सन पिआओयाङ्गसँग विवाह गरिन्, जसले एक भिन्न फर्मा खोलेका छन् ।
चलिरहेको कोरोनाभाइरस महामारीको बीचमा औषधी उत्पादन र भ्याक्सिन विकास तत्कालको विषय बनेको छ । र, विश्वका सबैभन्दा धनी स्वास्थ्य सेवाका अर्बपतिहरू ती दुई क्षेत्रहरूमा सक्रिय रूपमा संलग्न कम्पनीहरूसँग बाँधिएका छन् । जुन सिधा कोभिड-१९ को महामारीसँग जोडिएको छ । ली जितिंग र जु ह्याङ्ग दुवैको स्वामित्वमा शेनजेन-आधारित मेंड़े मेडिकल इन्टरनेशनल छ, जसले भेन्टिलेटर र अरु चिकित्सकीय उपकरणहरु निर्माण गर्छ । मार्चको अन्त्यमा सो फर्मले कोरोना संक्रमितको उपचार गर्न संघर्ष गरिरहेको इटालीको अस्पतालमा भेन्टिलेटर पठाएको थियो ।
जर्मनका जुम्ल्याह दाजुभाइ एन्ड्रियोस र थोमस स्ट्रुंगम्यान सबैभन्दा ठूलो शेयरहोल्डर र अमेरिकी सूचीबद्ध जर्मन फर्म बायोएनटेकको सुरुवाती समर्थक हुन्, जसको शेयर मार्चको मध्यमा यति बढ्यो कि बायोएनटेक फर्म चीनको फाइजर र फोसुन फार्मास्युटीक्लससँग मिलेर कोरोना भाइरस विरुद्धको खोप निर्माण गरिरहेका छन् । नीतिगत रुपमा प्रत्येकको मुल्य दोब्बरभन्दा बढी थियो।
यी हुन् स्वास्थ्य सेवाका शीर्ष १० अर्बपति :
१. झोंग हुइजुआन
नेट वोर्थ : १४.६ बिलियन अमेरिकी डलर
देश : चीन
रसायन विज्ञानका पूर्व शिक्षक रहेकी झोंग चिनियाँ औषधी फर्म हनोस फार्मास्युटिकलको सीईओ हुन् । उनको छोरी सन युआनको सह-मालिक हुन् । झोंग चीनकी दोस्रो सबैभन्दा धनी महिला पनि हुन् । जुलाई २०१९ मा हङकङ एक्सचेन्जमा उनको आईपीओ हनसो फर्मास्युटिकलको शेयर ४० प्रतिशतभन्दा बढी बढेको थियो ।
२. सन पियावयाङ्ग
नेट वर्थ : ११.८ बिलियन अमेरिकी डलर
देश : चीन
सन पियावयाङ्ग एक सरकारी स्वामित्व भएको औषधी कम्पनीका प्राविधिक थिए । सो कम्पनीको नाम परिवर्तन गरेर जीआङसु हेनग्रेई मेडिसिन राखिएको छ । उनले जिन्स हेनग्रेईका सीईओको रुपमा काम गरे । उनले सबैभन्दा धनी महिलामा गनिने झोंग हुइजुआनसँग विवाह गरे ।
३. ली जितिंग
नेट वर्थ : ११. १ बिलियन डलर
देश: चीन
ली मिन्ड्रे मेडिकल इन्टरनेसनलका संस्थापक र सीईओ हुन् । जसले विश्वभरका अस्पतालहरूको लागि मेडिकल उपकरणहरू बनाउँदछ। कोरोनाभाइरस महामारीकोबीचमा मिन्ड्रेका यन्त्रहरूको माग अत्यन्त बढेकोले कम्पनीको नाफा अकासियो।
४. जु हाँग
नेट वर्थ : ११.२ बिलियल डलर
देश : चीन
कोफाउन्डर र मिन्ड्रे मेडिकलका अध्यक्ष रहेका उनले गत जुलाई आफ्नो सम्पति दोब्बर बनाए कोभिडको प्रकोप युरोपमा छिरेपछि मिन्ड्रेको सेयर ३० प्रतिशतभन्दा बढी बढ्यो।
५. थोमस स्ट्राउग्मन्
नेट वर्थ :६.६ बिलियन डलर
देश: जर्मनी
६. आन्द्रिया स्ट्रुइंगम्यान
नेट वर्थ :९. ६ बिलियन डलर
देश : जर्मनी
अर्बपतिको सूचीमा पर्ने जर्मनीका यी दुई भाई थोमस र आन्द्रियाले सन् १९८६ मा जेनेरिक औषधी निर्माता हेक्सलको स्थापना गरेका थिए। सो कम्पनी सन् २००५ मा औषधी कम्पनी नोभर्टिसलाई ७ बिलियन डलरमा बेचेका थिए। यद्यपि उनीहरूले अन्य बायोटेक कम्पनीहरूमा लगानी गरेका छन् र उनीहरूले संयुक्त राज्य अमेरिकाको आधिकारिक जर्मन कम्पनी बायोटेकको आधा भाग ओगटेका छन्। जसले कोरोनाभाइरस खोप विकास गरिसकेको छ। बायोटेकको सेयरहरू बढेको छ र दुवै भाइले गत वर्ष ४.४ बिलियन डलर उठाए ।
७. साइरस पूनावाला
नेट वर्थ : २.२ बिलियन डलर
देश: भारत
पूनावालाद्वारा स्थापित भारतको सीरम संस्थान विश्वमा सबैभन्दा ठूलो खोप निर्माता कम्पनी हो। जसले दादूरा, पोलियो, टिटानस र अन्य खोपहरू उत्पादन गर्दछ। फेब्रुअरीमा, सिरम संस्थानले संयुक्त राज्यको सिन्थेटिक जीवविज्ञान फर्म कोडाजेनिक्सको साथमा मिलेर कोरोनाभाइरस विरुद्धको खोपमा काम गरे।
८. अर्नेस्टो बर्टरेलीले
नेट वर्थ : ८ बिलियन डलर
देश: स्वीट्जरल्याण्ड
बर्टरेलीले औषधी कम्पनी सेरोनोलाई सन् १९९८ मा प्राप्त गरे। र पछि फोकस बायोटेक्नोलजीमा सारियो। उनी स्विस अर्बपतिहरूको सूचीमा शीर्ष स्थानमा छन। जसले औषधी कम्पनीहरू र वाणिज्य घर जग्गा सम्पत्तिमा लगानी गर्दछ।
९. कार्ल कुक
नेट वर्थ : ८ बिलियन डलर
देश: संयुक्त राज्य अमेरिका
उनले कुक संगठनलाई आफ्ना आमाबुवाबाट वंशानुगत रूपमा प्राप्त गरे। जसले सन् १९६३ मा आफ्नो ब्लूमिंगटन, इंडियाना अपार्टमेन्टको अतिरिक्त बेडरूममा चिकित्सा उपकरण निर्माण शुरु गरे।
१०. चेन ब्यांग
नेट वर्थ : ६.६ बिलियन डलर
देश: चीन
चेनले एयर आई अस्पताल संघको अध्यक्ष हुन्। सो समूह चीनको लगभग २०० क्लिनिकहरू आवद्ध रहेको चीनको सबैभन्दा ठूलो नेत्र रोग विज्ञान चेन। यसको संयुक्त राज्य अमेरिका, युरोप र हंगकंगको पनि स्वामित्व छ । शेन्जेन स्टक एक्सचेन्जमा सो कम्पनीको शेयर छ।
-फोर्ब्सबाट
