अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवसको अवसरमा, डब्लुएचओले दक्षिण–पूर्वी एसिया क्षेत्र र विश्वभरका हरेक महिलाहरुको स्वास्थ्य संरक्षण, प्रवर्द्धन र समर्थन गर्न सक्ने डिजिटल आविष्कार र प्रविधिहरूमा समयमै र समतामूलक पहुँच सुनिश्चित गर्नका लागि तीव्र रुपमा कार्यान्वयन गर्न आह्वान गरेको छ जसले कल्याण, र लैङ्गिक समानतालाई गति दिन्छ ।
महिला र पुरुष दुवैका लागि, डिजिटल आविष्कार र प्रविधिहरूले आवश्यक स्वास्थ्य सेवाहरूमा पहुँच बढाउन, र स्वास्थ्य र कल्याणमा सुधार गर्ने अपार सम्भावनाहरू राख्छन् । यद्यपि, लैङ्गिक असमानताले महिलाहरुको लाभ लिन सक्ने क्षमतालाई बाधा पु¥याउँछ, स्वास्थ्य परिणामहरूमा विद्यमान असमानताहरूलाई जोड दिन्छ । एसिया प्यासिफिकमा ७५% पुरुषको तुलनामा ६१% महिलाले इन्टरनेट प्रयोग गर्ने अनुमान गरिएको छ । पुरुषको तुलनामा महिलाहरूले मोबाइल फोन राख्ने सम्भावना १२% कम छ, र मोबाइल फोन नभएकाहरूमध्ये महिलाहरू पुरुषको तुलनामा ३९% ले बढी छन् ।
प्राविधिक क्षेत्रका काम र नेतृत्व भूमिकाहरूमा महिलाहरूको प्रतिनिधित्व कम छ, जसले स्वास्थ्य र कल्याण लगायत नयाँ डिजिटल उत्पादनहरूको डिजाइन र विकासमा अचेतन पूर्वाग्रह निम्त्याउन सक्छ । २०२२ मा, २० ठूला विश्वव्यापी टेक्नोलोजी कम्पनीहरूमा महिलाहरूले ३३% कार्यबल समावेश गरे । यद्यपि, उनीहरूले चारमध्ये एउटा मात्र नेतृत्व पदमा राखेका छन् ।
स्वास्थ्य कार्यबलमा पनि यस्तै असमानताहरू छन् । विश्व स्वास्थ्य कार्यशक्तिको लगभग ७०% महिलाहरू समावेश छन् तर वरिष्ठ भूमिकाको २५% मात्रै छन् । यसले डिजिटल स्वास्थ्य र अन्य हस्तक्षेपहरूको डिजाइन र डेलिभरीलाई प्रभाव पार्न सक्छ, साथै स्वास्थ्य नीतिहरू र प्रणालीहरूलाई अझ व्यापक रूपमा प्रभाव पार्न सक्छ । डब्ल्यूएचओको विश्लेषणले महिला नेताहरूले प्रायः स्वास्थ्य एजेन्डा विस्तार गर्छन्, सबैका लागि स्वास्थ्यलाई बलियो बनाउँछन् र स्वास्थ्य असमानताहरूलाई लक्षित गर्ने देखाउँछन् ।
यी र अन्य चुनौतिहरूको बावजुद, क्षेत्रका देशहरूले हालैका वर्षहरूमा महिलाहरुको स्वास्थ्य र कल्याणको साथसाथै महिला स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई समर्थन गर्ने उद्देश्यले डिजिटल प्रविधिहरूको लागि साहसी, नवीन प्रयोगहरू विकास गरेका छन् ।
सन् २०१३ मा टिमोर–लेस्टेले गर्भवती महिलाहरू र तिनीहरूका स्वास्थ्य प्रदायकहरूलाई स्वास्थ्य–सम्बन्धित पाठ सन्देशहरू र कुराकानीहरू मार्फत जोडेको छ, १ लाख गर्भवती महिलाहरूमा पुग्यो । २०१४ देखि, भारतको किल्कारी अनुप्रयोगले प्रजनन, मातृ, नवजात र बाल स्वास्थ्य बारे साप्ताहिक, समय–संवेदनशील अडियो जानकारी सीधा परिवारको मोबाइल फोनमा राष्ट्रिय रूपमा डेलिभर गरेको छ ।
२०१९ मा, बंगलादेशले लैङ्गिक–आधारित हिंसाबाट बचेकाहरूको आवश्यकतालाई प्रतिक्रिया दिन स्वास्थ्यकर्मीहरूको क्षमता निर्माण गर्ने उद्देश्यले बलात्कारको क्लिनिकल व्यवस्थापनमा वेब–आधारित ई–लर्निङ मोड्युल सुरु ग¥यो । थाइल्याण्डमा, ’एओरएसआरमोर’ अनलाइन मोबाइल एप्लिकेसनले सामाजिक सञ्जाल उपकरणको रूपमा कार्य गर्दछ जसले स्वास्थ्य सेवाका कर्मचारीहरूलाई प्राथमिक स्वास्थ्य सेवा एकाइहरू र गाउँका स्वास्थ्यकर्मीहरू, जसमध्ये अधिकांश महिलाहरू छन्, बीचमा जडान गर्न सान्दर्भिक अप–टु–डेट जानकारी प्रदान गर्दछ ।
देशका सबै क्षेत्रहरुमा डिजिटल पहुँच, प्रयोग र सीपमा रहेको अन्तरलाई बन्द गरिनुपर्छ, र डिजिटल नेतृत्व र निर्णय प्रक्रियामा रहेको असमानता हटाउनु पर्छ । देशहरूले लैङ्गिक विश्लेषणलाई सुदृढ गर्न जारी राख्नुपर्छ, जसले डिजिटल स्वास्थ्य हस्तक्षेपहरू सहित स्वास्थ्य र स्वास्थ्य नीतिहरू, कार्यक्रमहरू र हस्तक्षेपहरूमा लैङ्गिक भिन्नताहरूको कारणहरू प्रकट गर्न सक्छ ।
डिजिटल स्वास्थ्य समाधानहरूले विशेष गरी गरिबी, सशक्तिकरणको कमी, लैङ्गिक असमानता र कमजोर स्वास्थ्य, शिक्षा र सामाजिक सुरक्षा सेवाहरू जस्ता लैङ्गिक डिजिटल विभाजनको अन्तर्निहित र अन्तरसम्बन्धित कारणहरूलाई सम्बोधन गर्नुपर्छ । अनलाईन हिंसाका उदीयमान रूपहरू – उदाहरणका लागि पीछा, दुर्व्यवहार, ट्रोलिङ र यहाँसम्म कि बेचबिखन – प्रतिकूल स्वास्थ्य परिणामहरूबाट बच्न र सबै महिलाले सुरक्षित रूपमा इन्टरनेट प्रयोग गर्न सक्ने सुनिश्चित गर्न तत्काल सम्बोधन गरिनुपर्छ ।
स्वास्थ्य र स्वास्थ्य समानता बढाउन लैङ्गिक–संवेदनशील मूल्याङ्कन र लैङ्गिक–उत्तरदायी हस्तक्षेपहरू लागू गरिनुपर्छ, र डिजिटल स्वास्थ्य स्थानमा महिलाहरूको बढ्दो भूमिकालाई सबैका लागि स्वास्थ्य र लैङ्गिक समानतालाई अझ व्यापक रूपमा गति दिन सक्रिय रूपमा पछ्याइनुपर्छ ।
कोभिड–१९ महामारीले विद्यमान लैङ्गिक असमानतालाई बढाएको छ र एक अनुमानले विश्वव्यापी रूपमा लैङ्गिक समानता हासिल गर्न लाग्ने समयलाई १०० वर्षबाट १३२ वर्षमा बढाएको छ । यद्यपि, स्वास्थ्य र अन्य क्षेत्रहरूमा नयाँ डिजिटल उपकरणहरूले यदि तिनीहरू उपयुक्त रूपमा डिजाइन र डेलिभर गरिएका छन्, र सबै महिलाहरूको लागि पहुँचयोग्य छन् भने यसले खाडल बन्द गर्न र लैङ्गिक समानता तर्फ प्रगतिलाई गति दिन मद्दत गर्न सक्छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवसमा, विश्व स्वास्थ्य संगठनले स्वस्थ, अधिक न्यायपूर्ण र लैङ्गिक–समान क्षेत्र र विश्वको लागि हरेक महिलालाई डिजिटल आविष्कार र प्रविधिहरूमा समयमै र समतामूलक पहुँच सुनिश्चित गर्न क्षेत्रका सबै देशहरूलाई समर्थन गर्ने आफ्नो प्रतिबद्धता दोहो¥याउँछ ।
