काठमाडौं—विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) को टिबी (ट्युबरकलोसिस) सम्बन्धी एक रिपोर्ट सार्वजनिक भएको छ । ग्लोबल ट्युबरकलोसिस रिपोर्ट २०२१ काअनुसार पछिल्लो एक दशकमा टिबीबाट सबैभन्दा बढी १५ लाखको मृत्यु सन् २०२० भएको छ ।
यसको एक तिहाइ अर्थात ५ लाखको मृत्यु भारतमा मात्रै भएको रिपोर्टमा जनाइएको छ । रिपोर्टकाअनुसार सन् २०१९ को आँकडाको तुलनामा सन् २०२० मा टिबीबाट मृत्यु हुनेको संख्या १३ प्रतिशतले बढोत्तरी भएको छ । यसको कारण कोभिड—१९ लाई मानिएको छ ।
डब्लुएचओका डाइरेक्टर जनरल डा. टेड्रोस अधानोम ग्रैबिएससका भन्छन्, ‘संसारभरमा कोभिड—१९ का कारण टिबीका बिरामीको उपचार प्रभावित भयो । जसलाई उपचार प्राप्त हुन सकेन् ।’
रिपोर्टअनुसार संसारभर १ करोड मानिस टिबीसँग लडिरहेका छन् । जसमा ११ लाख बालबालिका पनि सामेल छन् ।
टिबीका ९८ प्रतिशत केसहरु यस्ता देशहरुमा छन्, जो गरिबीको मार खेपिरहेका छन् । टिबीका सबैभन्दा बढी बिरामी भारत, इन्डोनेसिया, नाइजेरिया, पाकिस्तान र दक्षिण अफ्रिकाजस्ता देशहरुमा छन् ।
डब्लुएचओले सन् २०१५ देखि २०२० सम्म टिबीबाट मृत्यु हुनेको संख्या ३५ प्रतिशत घटाउने लक्ष्य राखेको थियो । तर, यो लक्ष्य पूरा भएन । टिबीबाट हुने मृत्युमा ९.२ प्रतिशतले मात्रै कमी आएको पाइएको छ ।
रिपोर्टअनुसार कोभिड—१९ कालमा उपचार नमिलेका कारण बिरामीको मृत्यु बढेको हो । तर, टिबीका नयाँ केसहरुमा भने कमी आएको छ । मास्क र अन्य सावधानीका कारण नयाँ बिरामीको संख्यामा कमी आएको बताइएको छ । सन् २०१९ देखि २०२० मा टिबीको केसहरुमा ४१ प्रतिशतले गिरावट आएको छ । टिबीका केसहरु इन्डोनेसियामा १४ प्रतिशत, फिलिपिन्समा १२ प्रतिशत र चीनमा ८ प्रतिशतले कमी आएको छ ।
