डब्ल्यूएचओले पञ्जाबस्थित क्यूपी फार्माकेम लिमिटेडले बनाएको गुआइफेनेसिन टीजी सिरपको परीक्षण गरिएको नमूनामा ‘डाइथिलिन ग्लाइकोल र इथिलीन ग्लाइकोल अस्वीकार्य मात्रा’ देखिएको जनाएको छ । औषधीमा रहेका दुबै यौगिकहरू मानवका लागि विषाक्त छन् र यदि सेवन गरेमा घातक हुन सक्छ ।
डब्ल्यूएचओले जारी गरेको विज्ञप्तिमा कोही बिरामी परेको हो कि भनेर निर्दिष्ट नगरिए पनि यी दुबै यौगिकयुक्त कफ सिरप स्वास्थ्यका लागि हानीकारक रहेको जनाइएको छ ।
डब्ल्यूएचओले भारतमा बनाइएका अन्य कफ सिरपलाई गाम्बिया र उज्बेकिस्तानमा बालबालिकाको मृत्युसँग जोडेको केही महिनापछि पछिल्लो पुनः अर्को चेतावनी आएको हो । क्यूपी फार्माकेमका प्रबन्ध निर्देशक सुधीर पाठकले बीबीसीलाई भने ‘कम्पनीले सबै आवश्यक नियामक अनुमतिहरू पाएर कम्बोडियामा १८ हजार ३४६ बोतलको ब्याच निर्यात गरेको थियो । उनले उत्पादन कसरी मार्शल टापु र माइक्रोनेसिया पुग्यो थाहा नभएको बताए ।
“हामीले यी बोतलहरू प्रशान्त क्षेत्रमा पठाएका थिएनौं, र तिनीहरू त्यहाँ प्रयोगको लागि प्रमाणित थिएनन् । हामीलाई थाहा छैन कि यी बोतलहरू मार्शल टापु र माइक्रोनेसियामा कुन अवस्था र परिस्थितिमा पुगे,“ उनले भने, आफ्नो कम्पनीले पठाएको छ । कम्बोडियामा औषधिको ब्याच निर्यात गर्ने फर्मलाई कानूनी सूचना पनि पाठाइएको छ । ’
डब्ल्यूएचओको विज्ञप्तिमा छातीको कन्जेसन र खोकीका लक्षणहरू कम गर्न प्रयोग गरिने उत्पादनलाई अष्ट्रेलियाको औषधि नियामक, थेराप्यूटिक गुड्स एडमिनिस्ट्रेशनले परीक्षण गरेको जनाइएको छ ।
यो सिरप हरियाणा राज्यमा रहेको ट्रिलियम फार्माले बिक्री गरेको थियो । भारत सरकारले पछिल्लो चेतावनीमा कुनै प्रतिक्रिया दिएको छैन । विज्ञप्तिमा थपिएको छ ‘उक्त निर्माता वा मार्केटरले यी उत्पादनहरूको सुरक्षा र गुणस्तरमा डब्ल्यूएचओलाई ग्यारेन्टी प्रदान गरेका छैनन् ।’
भारत जेनेरिक औषधिको विश्वको सबैभन्दा ठूलो निर्यातकर्ता हो, जसले विकासोन्मुख देशहरूको चिकित्सा आवश्यकताहरू पूरा गर्दछ ।
तर हालैका महिनाहरूमा, धेरै भारतीय फर्महरू तिनीहरूको औषधिको गुणस्तरको लागि छानबिनमा परेका छन्, विशेषज्ञहरूले यी औषधिहरू बनाउन प्रयोग हुने उत्पादन अभ्यासहरूको बारेमा चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । अक्टोबरमा, डब्ल्यूएचओले मेडेन फार्मास्युटिकल्सले बनाएको चार कफ सिरपलाई गाम्बियामा मृगौलामा चोटपटक लागेका ६६ बालबालिकाको मृत्युसँग जोड्दै विश्वव्यापी चेतावनी दिएको थियो ।
यद्यपि, भारत सरकार र कम्पनी मेडेन फार्मास्युटिकल्स दुवैले आरोप अस्वीकार गरेका छन् ।
मार्चमा, भारतले एउटा फर्मको उत्पादन इजाजतपत्र रद्द ग¥यो जसको कफ सिरप उज्वेकिस्तानमा १८ बालबालिकाको मृत्युसँग सम्बन्धित थियो । यस महिनाको सुरुमा, एफडिएले अमेरिकामा तीन जनाको मृत्यु र गम्भीर संक्रमणसँग सम्बन्धित आईड्रपको भारतीय निर्माताले धेरै सुरक्षा मापदण्डहरू उल्लङ्घन गरेको फेला पारेको बताएको थियो ।
बिबिसीबाट भावानुवाद
