एक सुडानी डाक्टरले बीबीसीलाई आफु र आफ्ना सहकर्मीहरूलाई खार्तुम अस्पतालमा काम गर्दा “कुनै पनि समयमा गोली लाग्ने सम्भावना रहेको जनाएका छन् ।
नाम नखुलाइएका ती डाक्टरले बिरामी व्यक्तिहरूको उपचार गर्न स्वयम्सेवा गर्दै आएका छन्, जसमध्ये अधिकांशलाई गोली लागेको छ ।
उनले आफुलाई असहाय महसुस गरेको बताउँदै आफ्नो अगाडि मानिसहरू मरिरहेको देख्न कठिन भएको जनाएका छन् । अस्पतालका कर्मचारी र बिरामी दुवैलाई अन्धाधुन्ध गोली लागेको उनले बताए ।
उनी अब आफु त्यो अस्पतालमा फर्कने छैनन् किनकी त्यो सुरक्षित छैन, तर यसको सट्टा बिरामीहरूलाई फरक मेडिकल सुविधामा उपचार गर्नेछन् ।
सुडानी डाक्टरहरूको केन्द्रीय समिति (सीसीएसडी) ले राजधानी, खार्तूम र नजिकैका राज्यहरूमा ५९ अस्पतालहरू मध्ये ३९ सेवा बाहिर भएको र यसले देशको बिग्रँदै गएको मानवीय अवस्थालाई प्रकाश पारेको बताएको छ ।
काम गर्न छोडेका अस्पतालहरू मध्ये, ९ वटा अस्पतालमा बम विष्फोट गरिएका छन् र १६ अस्पतालहरूलाई जबरजस्ती खाली गर्न बाध्य बनाइएको सिसिएसडीले जनायो ।
देशमा सत्ता संघर्षको बीचमा सुडानी सेना र प्रतिद्वन्द्वी अर्धसैनिक ¥यापिड सपोर्ट फोर्स (आरएसएफ) समूहबीचको लडाइँ अहिले पाँचौं दिनमा पुगेको छ ।
डाक्टरले बीबीसीलाई कम्तिमा १६ अस्पतालमा बिरामी र डाक्टरहरूलाई आरएसएफले अस्पतालबाट जबरजस्ती बाहिर निकालेको पुष्टि गरे यद्यपि बीबीसीले यस रिपोर्टलाई प्रमाणित गर्ने स्रोतहरु छैनन् ।
बिरामीहरू केही अस्पतालहरूमा सफा पानी वा खाना बिना फसेका छन्, र “यातायातको अभाव, सुरक्षित मार्गहरूको अभाव र पेट्रोलको अभाव“ को कारणले तिनीहरूलाई बाहिर निकाल्न गाह्रो छ ।
उनले यो पनि भने कि पहुँच गर्न नसकिने अस्पतालहरूमा धेरै शवहरू यत्तिकै छोडिएको थियो ।
सुडान डाक्टर युनियनका संयोजक डाक्टर अहमद अब्बासले बीबीसीको न्युज आवर रेडियो कार्यक्रममा स्थिति खराब रहेको बताउँदै धेरै थोरै खार्तुम अस्पतालहरू काम गरिरहेको बताए ।
‘ती अस्पतालहरू अक्सिजनको कमी, जीवन बचाउने औषधिहरूको अभाव र डाक्टरहरु २४ सै घण्टा संघर्ष गरिरहेका छन् । डाक्टरहरु थकित छन् र अन्तिम बिन्दुमा छन्’ उनले भने ।
डा अब्बासले भने ‘कोही बिरामी कर्मचारी र रगतको आपूर्तिको अभावमा मरिरहेका छन्“ भने कोही अप्रेशन कक्षमा पुग्ने लामो पर्खाइका कारण मरिरहेका छन् । ’
डाक्टर अब्बास र नाम नखुलेका खार्तुम डाक्टर दुवैले बीबीसीलाईकेही अस्पतालहरू गुटहरूले आफ्ना लडाकुहरूको लागि शरणस्थानको रूपमा प्रयोग गरेको बताए ।
त्यस्तै डा अब्बासले खार्तूमका पाँचवटा प्रमुख अस्पतालहरू “क्रस फायरिङ“ ले लगभग पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएको बताए ।
बुधबार रेड क्रसको अन्तर्राष्ट्रिय समितिले सुडानमा निर्बाध पहुँचको लागि आह्वान ग¥यो र चेतावनी दियो कि युद्धले विनाशकारी रुपमा ज्यान लिइरहेको छ । अफ्रिकाका लागि निकायका क्षेत्रीय निर्देशक प्याट्रिक युसेफले भने ‘अवस्थाको विशालता अझै खुलासा भइरहेको छ ।’ उनले “एम्बुलेन्सहरू, चिकित्सा कर्मचारीहरू, र मानवीय अभिनेताहरूको लागि द्रुत पहुँच र सुरक्षाको लागि के भइरहेको छ भनेर मूल्याङ्कन गर्न सक्षम हुन आह्वान गरे ।
रेडक्रसले डार्फरको पश्चिमी क्षेत्रका केही भागहरूमा कानून र व्यवस्था भत्किएको र न्यालामा यसको कार्यालयहरू लुटिएको र एउटा गाडी चोरी भएको बताएको छ ।
खार्तुममा रहेको पश्चिमी कूटनीतिज्ञहरूको एक विज्ञप्ति अनुसार शनिबार लडाई सुरु भएदेखि करिब २७० सर्वसाधारण मारिएका छन् । राजधानीमा विस्फोटको नयाँ लहर फैलिएपछि ठूलो संख्यामा खार्तुमका बासिन्दाहरू पलायन भइरहेका छन्, भने कोही आश्रय खोज्दै घरहरूमा फसेका छन् ।
पछिल्लो दिनमा, सुडानी सेना र आरएसएफले २४ घण्टाको ताजा युद्धविराममा सहमत भए, तर केही बन्दुकको आवाज भने अझै पनि गुञ्जिरहेका छन् ।
बिबिसीबाट भावानुवाद
