पोखरा—स्याङ्जाको वालिङका एक अभिभावक बच्चाको स्वास्थ्य जाँचका लागि पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतालका चिकित्सक डा. रामचन्द्र बाँस्तोला कहाँ पुगे । बिरामी जाँच गर्न सुरु गर्दै गर्दा डा. बाँस्तोलाले बिरामी बच्चासँग कुराकानी गर्ने प्रयास गरे । बच्चाको आवाज प्रष्ट थिएन, नाँके स्वर सुनियो । डा. बाँस्तोलाले मुख खोल्न लगाएर हेर्दा तालु फाटेको पत्ता लगाए । बच्चा ८ वर्षको हुँदासम्म पनि के समस्या हो भन्ने न त बुबाआमाले पत्तो पाए, न त बच्चा जाँच गरिरहेका डाक्टरले नै ।
डा. बाँस्तोलाले अभिभावकसँग सोध्दा उनीहरुले मुखभित्रको उक्त समस्या ‘तालु फाटेको’ देखेको भएपनि समस्या हो भन्ने नबुझेको बताएका थिए । ‘उहाँहरुलाई मैले पहिले डाक्टरलाई देखाउनुभएको थिएन भनेर सोधेको थिए,’ डा. बाँस्तोलाले भने, ‘डाक्टरले केही हुँदैन, यस्तै हो भन्नुभयो भनेर सुनाउनुभयो ।’ यो त बाँस्तोलाले सुनाएको प्रतिनिधि घटनामात्रै हो । ओठ फाटेको बाहिरबाटै प्रष्ट देखिने भएपनि तालु फाटेको भने अभिभावकले ख्याल गर्नैपर्ने उनको भनाइ छ ।
ओठ तथा तालु फाटेको प्लास्टिक सर्जरीबाट उपचार गरी सामान्यजस्तै बनाउन सकिन्छ । डा. शंकरमान राईको टिमले आउने—जाने खर्चसहित निःशुल्क पोखरास्थित पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतालमा यो समस्याको उपचार गरिरहेको डा. बाँस्तोलाले जानकारी दिए ।
डा. रामचन्द्र बाँस्तोला
‘ओठ फाटेको साढे दुईदेखि साढे तीन वर्षभित्रमा सर्जरी गर्नुपर्छ । तालु फाटेको ६ महिनापछि अझ भनौं साढे ८ महिनादेखि १ वर्षभित्र शल्यक्रिया गर्नुपर्छ,’ उनले भने । समयमै उपचार नहुँदा आवाज नाँके हुने, खाना सर्केर ज्यानै जान सक्ने, निमोनिया भइरहने, ओठ फाटेको उपचार ढिला हुँदा रुप बिग्रनेजस्ता समस्या देखिने उनको भनाइ थियो ।
बच्चालाई दुध खुवाउँदा दुध सर्किरहने हुन्छ भने रुँदा घाँटीमा फरक खालको प्वाँल देखिएको छ भने तुरुन्तै बाल रोग विशेषज्ञसँग जाँच गराउन डा. बाँस्तोला आग्रह गर्छन् । एक वर्षभित्रमा उपचार गर्दा बच्चामा कुनै समस्या नरहने उनी बताउँछन् । ठूलो भएपछि पनि उपचार गर्न सकिने भएपनि सामान्य मानिसजस्तो नहुने उनको भनाइ छ ।
डा. बाँस्तोला पोखराको पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पताल, काठमाडौंको मोडल, कीर्तिपुर अस्पताल लगायतका डा. शंकरमानको टिमले काम गर्ने अस्पतालमा ओठ तथा ताल फाटेको निःशुल्क उपचार हुने बताउँछन् ।
(डा. बास्तोलासँगको कुराकानीमा आधारित)
